Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld Mariëtte Hamer is in april 2022 gestart. Een bureau van 11 medewerkers ondersteunt haar in haar werkzaamheden.
De directe aanleiding van haar aanstelling was de uitzending van BOOS over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld achter de schermen van het tv-programma The Voice of Holland. Deze kwestie toonde, samen met een aantal andere gevallen, dat seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld overal voorkomt en dat we het moeten zien als een maatschappelijk probleem.
Opdracht
De regeringscommissaris is ingesteld door ministers Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Zij is onafhankelijk.
Haar opdracht bestaat uit twee delen:
- Gevraagd en ongevraagd adviseren over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.
- Een boegbeeld zijn van het maatschappelijk gesprek dat moet leiden tot een cultuurverandering
Advies
De aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld moet zorgen voor tijdig signaleren, voorkomen en stoppen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast moet er steun aan en hulp voor slachtoffers zijn en moeten daders de consequenties van hun gedrag ondervinden.
De aanpak bestaat uit allerlei systemen, instanties, normen en processen. De regeringscommissaris zal hierover adviseren aan de overheid, maar ook aan andere organisaties die betrokken zijn bij de aanpak. Ze wil positieve initiatieven aanjagen en professionaliseren, partijen aan elkaar verbinden en kijken waar wet- of regelgeving nodig is, of beter uitgevoerd moet worden. Hiervoor spreekt ze met slachtoffers/melders, partijen die betrokken zijn in de aanpak en allerlei organisaties die het onderwerp verder willen brengen.
Maatschappelijk gesprek
Om seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan is een maatschappelijk gesprek nodig. Dit gesprek moet gaan over het herkennen en respecteren van grenzen, over het doorbreken van ‘oude’ patronen en over de mechanismen achter seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het doel van de regeringscommissaris is om samen met de media, met ambassadeurs, en eigenlijk met iedereen een gesprek te beginnen dat niet meer stopt. Dat gesprek moet overal worden gevoerd: aan de keukentafel, op de werkvloer en in de sportkantine.
Regeringscommissaris Mariëtte Hamer: "We zullen het met elkaar moeten hebben over hoe we met elkaar willen omgaan en elkaars grenzen willen respecteren. Ik hoop dat dit gesprek nieuwe, gedeelde normen zal opleveren over wat wel of niet kan." Het maatschappelijk gesprek zal leiden tot veranderende inzichten over wat iedereen te doen staat om bijvoorbeeld een veilige omgeving te garanderen, thuis, op het werk, in de vereniging of op straat en hoever de verantwoordelijkheid van bijvoorbeeld de werkgevers reikt.
Nationaal actieplan
In juni 2022 publiceerden ministers Dijkgraaf en Van Gennip een brief waarin zij de contouren schetsten voor het nationaal actieplan seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dit actieplan wordt opgesteld door vier ministeries: het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, het ministerie van Justitie en Veiligheid en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Regeringscommissaris Mariëtte Hamer adviseert met haar medewerkers bij de totstandkoming en uitvoering van het nationaal actieplan.
Naar verwachting wordt het nationaal actieplan eind 2022 gepubliceerd door de verantwoordelijke ministers.
Plannen van de regeringscommissaris
In een brief aan de Tweede Kamer heeft Mariëtte Hamer laten weten dat ze de komende tijd zal werken aan de volgende punten:
- Kritisch meedenken en -praten over de invulling van het nationaal actieplan seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld van het kabinet.
- Met behulp van ambassadeurs het maatschappelijk gesprek voeden en verder brengen.
- De vele partijen en signalen die bij de regeringscommissaris binnenkomen aan elkaar verbinden en aan het nationaal actieplan, door middel van periodieke expert meetings.
- Bijdragen aan concrete (hulp)middelen voor allen die te maken kunnen hebben met seksueel grensoverschrijdend gedrag, te beginnen bij organisaties en in het bijzonder werkgevers.
- Stimuleren dat er meer onderzoek komt naar mechanismen achter seksueel geweld, en motieven van mensen die het plegen.