Regeringscommissaris Hamer komt met handreiking voor organisaties om meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op te pakken
Organisaties helpen bij het opvolgen van meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat is het doel van Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld Mariëtte Hamer met de handreiking die zij vandaag publiceert. Hamer: “We hebben allemaal gezien dat het vaak misgaat met de opvolging van meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, met grote gevolgen voor melder, beschuldigde en organisatie. Deze handreiking is geen panklare oplossing, maar wel een gids in het maken van weloverwogen beslissingen. Waaruit vooral ook blijkt: niets doen is geen optie.”
Verschillende voorbeelden van seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben het afgelopen jaar de media gehaald, waarin een onderzoek werd ingesteld dat niet goed verliep of geen stand hield bij de rechter. Hamer: “We zien dat veel organisaties zoekende zijn: hoe moeten we deze situaties dan aanpakken? Daar willen we duidelijkheid in bieden, al kunnen we nooit voor elke situatie en voor elke organisatie compleet zijn: het blijft maatwerk.”
Voorbereiden op een melding
De handreiking is opgesteld in samenwerking met experts en met mensen die betrokken zijn geweest bij een melding. De lessen daaruit zijn uitgewerkt in fasen die organisaties moeten doorlopen om tot een bevredigende, menselijke en rechtmatige afhandeling te komen. Een belangrijke les die Hamer benoemt is het investeren in kennis over seksueel grensoverschrijdend gedrag door hoger management, leidinggevenden en vertrouwenspersonen in ‘Fase 0’. Hamer: “De handreiking is ook een pleidooi om vandaag te beginnen met de aanpak en niet te wachten tot er een melding komt. Bereid je voor op dat het kan gebeuren. De handreiking biedt inzicht in de afwegingen en maatregelen die daarvoor nodig zijn.” Een gedragscode en een vertrouwenspersoon zijn in ieder geval onontbeerlijk, volgens Hamer.
Onderzoek
Ook ziet Hamer dat er te vaak te snel naar extern onderzoek wordt gegrepen in reactie op een melding: “In de paniek die ontstaat is dit een zwaar middel waarmee je de aanpak van je af organiseert, maar wat we vaak hoorden van zowel melders als beschuldigden is: waren we maar met elkaar in gesprek gegaan, dat had veel leed kunnen voorkomen.” Hamer bespreekt in de handreiking vijf andere mogelijke interventies, zoals een correctief gesprek en mediation. Mocht dit niet tot het gewenste resultaat leiden, kan alsnog worden overgegaan tot onderzoek. Daarbij moet het doel van het onderzoek vooraf bepaald zijn, stelt Hamer. Ze onderscheidt een meldingenonderzoek, waarin waarheidsvinding rond een melding centraal staat, een cultuuronderzoek naar de cultuur van een organisatie of afdeling, en een structuuronderzoek naar hoe de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen een organisatie is geregeld.
Prototype
De handreiking is nog niet een definitieve editie, benadrukt Hamer, die het een prototype noemt: “We roepen organisaties op om de handreiking te bespreken en te gebruiken en om ervaringen met ons te delen. Die ervaringen nemen we mee in een aangescherpte versie, die later dit jaar verschijnt.” Een groep van 22 organisaties doet al mee met de pilot van de Regeringscommissaris: van klein tot groot en in allerlei verschillende sectoren. “De drempels om seksueel grensoverschrijdend gedrag te melden zijn hoog, er gaat veel angst, schaamte en twijfel achter schuil. Ik wil dat iedereen die het meemaakt het gevoel krijgt dat diens melding ertoe doet. Dat deze organisaties willen werken aan hun sensitiviteit voor deze meldingen en net als ik gaan voor goede omgangsvormen op de werkvloer stemt me hoopvol.”
