Regeringscommissaris wil deskundige vertrouwenspersonen met onafhankelijke positie voor alle bedrijven
Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld Mariëtte Hamer heeft de Tweede Kamer positief geadviseerd over het initiatiefwetsvoorstel van GroenLinks dat vertrouwenspersonen in alle bedrijven verplicht stelt. Wel wil ze dat de professionalisering en facilitering van de functie snel geregeld wordt in aanvullende regelgeving.
Veel van de spraakmakende zaken die het afgelopen jaar in de media verschenen, speelden zich af of de werkvloer. “Er zijn maar weinig organisaties waarin het niet plaatsvindt of nooit heeft plaatsgevonden, ook al is het misschien nog niet aan de oppervlakte gekomen. Het is daarom van groot belang dat organisaties beleid voeren om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken.” Onderdeel daarvan is het aanstellen van een vertrouwenspersoon. Die biedt een luisterend oor en het is daarmee een veilige, vertrouwelijke en laagdrempelige manier om hulp en ondersteuning te ontvangen bij vragen of meldingen over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. In onderzoek van CNV gaf echter 71 procent van de werkenden aan dat hun werkgever geen beleid voert tegen seksuele intimidatie. Daar moet snel verandering in komen, als het aan Regeringscommissaris Mariëtte Hamer ligt. Zij is positief over het initiatiefwetsvoorstel, en brengt ook enkele aandachtspunten voor de verdere uitwerking naar voren.
Deskundigheid
Wie als vertrouwenspersoon de juiste kennis en vaardigheden ontbeert kan iemand die al beschadigd is door grensoverschrijdend gedrag nog meer schade toebrengen door een verkeerde reactie, een verkeerd advies of door buiten de rol te treden. Deskundigheid op basis van heldere en door wetenschap ondersteunde competenties is daarom van groot belang, vindt Hamer. Dat dit in de praktijk nog niet altijd de realiteit is blijkt uit het feit dat merendeel van de vertrouwenspersonen geen opleiding heeft gevolgd. Hamer vindt het belangrijk dat er kwalitatief goede opleidingen voor vertrouwenspersonen beschikbaar zijn en dat deze ook erkend worden door een onafhankelijke organisatie.
Onafhankelijkheid
Vertrouwenspersonen moeten er niet voor hoeven vrezen dat hun arbeidspositie onder druk komt te staan door de stappen die zij zetten. De bescherming van hun positie verdient nog verdere uitwerking. Ook wil de regeringscommissaris dat in nadere regelgeving heldere criteria worden vastgesteld voor de onafhankelijkheid van de functie. Zo moet voorkomen worden dat sprake is van dubbele petten, omdat iemand bijvoorbeeld zowel HR-adviseur als vertrouwenspersoon is. Hierbij kunnen organisatiebelangen botsen met de belangen van de melder. “In de ogen van melders kan het de drempel verhogen om naar iemand toe te gaan en dat moeten we voorkomen.” Hamer stelt voor om goed te blijven volgen of en wanneer er het beste met interne dan wel externe vertrouwenspersonen kan worden gewerkt.
Faciliteiten voor vertrouwenspersonen
Hamer pleit voor voldoende middelen en tijd voor vertrouwenspersoon. Dat is nodig om te kunnen werken aan hun deskundigheid, om hun bekendheid te vergroten onder medewerkers, verslag uit te brengen over de sociale veiligheid binnen de organisatie en om overleggen bij te wonen binnen de organisatie met bijvoorbeeld bestuurders en de ondernemingsraad.
Hamer: “Ik wil benadrukken dat vertrouwenspersonen onderdeel zijn van een pakket aan activiteiten dat in organisaties moet plaatsvinden, waaronder ook een gedragscode en een meld- en klachtenprocedure.” Zij werkt op dit moment aan een handreiking voor bedrijven hoe zij dit het beste kunnen opzetten. Onderdeel daarvan is ook een handleiding voor onderzoek naar meldingen.